Czym jest Déjà vu?| Terapia przez Internet

Spis treści:

Zjawisko déjà vu - charakterystyka

Uczucie déjà vu to niezwykłe zjawisko, które można opisać jako uczucie lub przekonanie, że już wcześniej doświadczyliśmy danej sytuacji, chociaż jesteśmy pewni, że to niemożliwe. To jak podróż w czasie bez fizycznego przemieszczenia się, gdzie dana chwila zdaje się być nieuchronnie związana z przeszłością.

Język naukowy przyjął termin "déjà vu" za sprawą francuskiego psychiatry M. Arnauda, który wprowadził go użytku już w 1896 roku, jednak wyjaśnienie zjawiska déjà vu wciąż pozostaje w pewnym sensie zagadką. Co to jednak znaczy mieć déjà vu?

Zjawisko déjà vu dotyczy sytuacji, w której człowiek jest przekonany, że doświadczył już pewnej sytuacji, choć jednocześnie zdaje sobie sprawę, że jest to niemożliwe z uwagi na to, że znajduje się w danym miejscu po raz pierwszy. Według badań naukowych, to odczucie déjà vu jest bardziej powszechne, niż by się mogło wydawać, i dotyczy około 60 procent populacji, niezależnie od płci, wieku czy innych czynników.

Jest to jak film odtwarzany po raz drugi, gdzie każda scena, dźwięk i uczucie wydają się znajome, choć nie potrafimy w pełni zrozumieć, skąd ta znajomość bierze się w danym momencie. Doświadczenie déjà vu stanowi mistyczne połączenie teraźniejszości z niejasnymi wspomnieniami, co sprawia, że rzeczywistość staje się czasem bardziej złożona i fascynująca.

Déjà vu pojawia się zarówno w postaci nagłych odczuć niejasnej znajomości jakiegoś przedmiotu lub osoby, gdy wiadomo, że się ich nigdy nie spotkało, jak i przedłużających się stanów emocjonalnych, czasem wielogodzinnych, kiedy jakaś sytuacja lub odwiedzane miejsce wydają się znane mimo, iż wiemy doskonale, że nigdy przedtem tam nie byliśmy.

Chociaż zjawisko déjà vu sugeruje doznania wzrokowe, może się ono odnosić również do każdej innej modalności zmysłowej, i równie łatwo możemy mieć wrażenie, że słyszeliśmy, czuliśmy zapach lub smakowaliśmy coś przedtem, zdając sobie jednocześnie sprawę z tego, iż to coś jest nam nieznane.

Już od dawna zastanawiano się, w jaki sposób powstaje to zjawisko, jakie czynniki towarzyszą jego powstawaniu oraz jaki jest jego przebieg. Jednak mimo, iż wysunięto wiele teorii, zaproponowano rozmaite wyjaśnienia, a także przeprowadzono wiele pomysłowych badań, do dzisiaj nie znaleziono jednoznacznej odpowiedzi na wiele pytań związanych z tym interesującym zjawiskiem.

Deja vu - czym się charakteryzuje?

Jamais vu - odwrócone déjà vu

Co ciekawe mogą występować również odmiany zjawiska déjà vu.

Jamais vu to fascynujące zjawisko, które przemieszcza naszą percepcję rzeczywistości do zupełnie nowego wymiaru. W odróżnieniu od déjà vu, które kojarzy się z nieuzasadnionym poczuciem znajomości, jamais vu jest jak eksplorowanie nie odkrytych jeszcze przestrzeni w naszym umyśle. Zjawisko to nazywane jest często jako odwrócone deja vu, ponieważ przesuwa nas w przeciwnym kierunku na osi czasu.

Jamais vu, czyli inaczej odwrócone déjà vu to chwilowy stan, kiedy otaczające nas elementy stają się obce, jakbyśmy patrzyli na nie po raz pierwszy, choć są nam doskonale znane. To jak zadziwiający spektakl, gdzie codzienność zamienia się w tajemniczą podróż, a wszystko, co nam było dobrze znane, staje się obce i niepojęte. Jamais vu to wyjątkowe doświadczenie, które kładzie nową warstwę tajemnicy na naszą codzienną rzeczywistość.

Skąd się bierze déjà vu?

Jednak skąd się bierze déjà vu? Przyczyny déjà vu dotyczą najczęściej mechanizmów w naszym mózgu, które mają za zadanie sprawdzanie pamięci. Odczuwanie zjawiska déjà vu może być efektem subtelnych zakamarków pamięci, które ożywają w nieoczekiwanych momentach, lub też jako wynik skomplikowanej interakcji między neuronami w naszym mózgu. Déjà vu jest jak mgliste wspomnienie, które migocze na granicy naszej świadomości, pozostawiając nas z uczuciem, że kiedyś już byliśmy tutaj, chociaż detale tej podróży pozostają nam nieuchwytne.

Pamięć i déjà vu łączą się ze sobą, ponieważ zjawisko to daje nam przecież wrażenie przeżytych już chwil czy sytuacji. Przyczyny déjà vu kiedyś rozpatrywane były w kontekście pewnych problemów wzrokowych, zakładając, że mózg przez krótki okres inaczej przetwarza bodźce. Jednak ta teoria została obalona, gdy udowodniono, że osoby doświadczające déjà vu mogą być też niewidome. Opierają się one jednak nie na utraconym wzroku, lecz na doświadczeniach słuchowych, węchowych i dotykowych.

Obecnie badacze bardziej skłaniają się w stronę teorii, która tłumaczy częste Déjà vu jako mechanizm pamięci utajonej. Według niej jednostka może wcześniej przeżyć pewne zdarzenie, ale bez “świadomej” świadomości. Pomimo braku świadomego zapamiętania, w mózgu pozostaje jednak nieświadome wspomnienie, które aktywuje się w identycznej sytuacji. Istnieje również teoria sugerująca, że konkretny bodziec może wywołać fałszywe wspomnienie, które jednostka błędnie identyfikuje jako prawdziwe. Mózg wówczas dostosowuje bodźce, aby pasowały do konkretnej sytuacji.

Badanie zjawiska Déjà vu wykazuje również związek między depersonalizacją, a zjawiskiem déjà vu. Według Harpera osoby doświadczające depersonalizacji częściej doświadczają również déjà vu. Niektóre przykłady Déjà vu klasyfikowane są nawet jako zaburzenia neurologiczne, czyli paramnezja lub inaczej mówiąc zaburzenie pamięci. W tej samej kategorii znajdują się również jamais vu, nieświadomy plagiat oraz błędna atrybucja.

Istnieje również teoria dotycząca pracy obu półkul mózgowych. Według tej koncepcji naukowcy sugerują, że déjà vu może występować u osób, których jedna półkula mózgu już zapamiętała pewne informacje, podczas gdy druga półkula nadal jest w trakcie procesu zapamiętywania. Ten dysonans może prowadzić do wrażenia, że dana sytuacja została już przeżyta wcześniej.

Warto zaznaczyć, że déjà vu nie jest uznawane za zaburzenie psychiczne ani nie występuje żaden jego związek z chorobami mózgu. Można rzecz jest to anomalia mózgu, która może wystąpić w życiu każdego, nie pozostawiając trwałych śladów w psychice. Jest to dość powszechne, chociaż nadal tajemnicze zjawisko. Istnieje również wiele innych teorii dotyczących déjà vu, z których warto poznać najbardziej popularne.

Częste Déjà vu wiąże się również z pewnymi fragmentami sytuacji, które nasz mózg postrzega jako znajome. W konkretnym miejscu czy danej sytuacji wystarczy obecność jednego przedmiotu, który wywołuje szereg wspomnień i skojarzeń, aby nasz mózg natychmiast poszukiwał znajomego elementu w otaczającym nas środowisku.

Przykładowo, wystarczy, że zobaczymy identyczną rzecz jak ta, którą na przykład znamy z dzieciństwa, a nasz umysł natychmiast zacznie dostrzegać elementy znajomej atmosfery w reszcie otoczenia, tworząc wrażenie, jakbyśmy już wcześniej przebywali w tym miejscu – nawet jeśli jest to nasza pierwsza wizyta. To dowodzi, że wystarczy jeden element by zachować wrażenia familiarności sytuacji.

skąd się bierze deja vu?

Teorie naukowe na temat déjà vu

Badanie zjawiska déjà vu , sprawiło, że obecnie istnieje wiele teorii wyjaśniających to zjawisko. Teorie naukowe na ten temat odwołują się do koncepcji reinkarnacji czy telepatii.

Wyjaśnienie zjawiska déjà vu w parapsychologii każe nam sądzić, że istnieje coś takiego jak życie po życiu. Na przykład dr Chari sugerował, że częste występowanie déjà vu związane jest z pamięcią poprzedniego życia. Maurice Maeterlinck, belgijski dramaturg, natomiast odnosił się do pamięci doświadczeń prenatalnych. G.E. Berrios z University of Cambridge, autor książki "Memory Disorders in Psychiatric Practice", dodatkowo rozróżniał rzeczywisty fakt poprzedniego życia od wrażenia poprzedniego życia, zastanawiając się, czy doświadczenie déjà vu dotyczy jednego czy drugiego z tych aspektów.

Jak widzimy zjawisko déjà vu w historii pojawiało się wiele razy, jednak każda z teorii próbowała w inny sposób uchwycić wyrażenie déjà vu . Ciekawostki o tym zjawisku, chociaż niekiedy budzą spore kontrowersje potrafią przyciągać swoich zwolenników.

Jak radzić sobie z déjà vu?

Zachowaj spokój i postaraj się skupić - kiedy doświadczasz déjà vu, staraj się zachować spokój. Skupienie na chwili i skoncentrowanie uwagi na bieżącym doświadczeniu może pomóc złagodzić uczucie dezorientacji. Przypomnij sobie wcześniejsze doświadczenia z tym zjawiskiem i spróbuj zidentyfikować, czy to, co czujesz, ma realne podstawy w przeszłości. Może to być okazja do zastanowienia się nad wcześniejszymi doświadczeniami i zrozumienia, czy wyrażenie déjà vu ma jakieś głębsze znaczenie.

Zapewnij sobie wsparcie, zwłaszcza wtedy, gdy odczuwasz, że twoja pamięć i déjà vu przysparzają Ci problemów. Jeśli déjà vu jest dla ciebie niepokojące, porozmawiaj z bliskimi osobami o swoich uczuciach. Dzielenie się doświadczeniem może pomóc zminimalizować to zjawisko i przynieść ulgę.

Zapewnij sobie rutynę i stabilność - utrzymywanie regularnej rutyny i poszukiwanie stabilności w życiu może pomóc w zmniejszeniu częstotliwości występowania déjà vu.

Struktura i codzienne nawyki mogą wpłynąć na stabilność psychiczną. Rozważ rozmowę ze specjalistą - jeśli déjà vu staje się uciążliwe i wpływa na codzienne funkcjonowanie, warto skonsultować się z profesjonalistą, takim jak psycholog czy psychiatra. Mogą oni pomóc zrozumieć przyczyny i opracować strategie radzenia sobie z tym zjawiskiem.

Zjawisko déjà vu, a psychoterapia

Doświadczanie déjà vu może być nie tylko tajemnicze, ale także wywołujące niepokój. Psychoterapia stanowi bezpieczne i wszechstronne narzędzie, które może pomóc w zrozumieniu oraz radzeniu sobie z tym zjawiskiem. Podczas sesji psychoterapeutycznych skupiamy się na indywidualnych doświadczeniach i kontekście życiowym. To podejście umożliwia zidentyfikowanie potencjalnych źródeł déjà vu oraz na odkrycie ukrytych przyczyn.

Terapeuta może pomóc w skoncentrowaniu się na przeszłości i zrozumieniu, czy déjà vu ma korzenie we wcześniejszych doświadczeniach życiowych. Eksploracja tych obszarów może prowadzić do głębszego zrozumienia samego siebie.

Praca nad technikami radzenia sobie ze stresem może być kluczowa. Psychoterapia dostarcza narzędzi, które pomagają w opanowaniu emocji, zwłaszcza gdy déjà vu wywołuje niepokój. Psychoterapia może wspomagać budowanie pewności siebie i pozytywnego podejścia do życia. Poprzez rozwijanie zdolności radzenia sobie z trudnościami psychicznymi, można zminimalizować wpływ déjà vu na codzienne funkcjonowanie.

Psychoterapia stanowi bezpieczne miejsce eksploracji i zrozumienia doświadczeń, takich jak déjà vu. Dzięki wsparciu terapeuty, możesz odnaleźć spokój i skutecznie radzić sobie z tajemniczymi aspektami swojego umysłu.

ZAREZERWUJ WIZYTĘ

Bibliografia

Drożdż, T. (2002). Zjawisko déjà vu: rys historyczno-teoretyczny, PRZEGLĄD PSYCHOLOGICZNY, 2002, TOM 45, Nr 4, 453-464.

Déjà Vu – skąd się bierze i na czym polega?