Terapia Systemowa na czym Polega? Psychoterapia

Spis treści:

Terapia systemowa to jeden z kluczowych nurtów w psychoterapii zapoczątkowany w latach 50. XX wieku. Terapia systemowa swoje początki przede wszystkim zawdzięcza rozwojowi nauk społecznych na gruncie poradnictwa dla rodziców, poradnictwa małżeńskiego oraz przemianom w obszarze terapii grupowej.

Terapia systemowa jest obecnie bardzo powszechną formą pracy z pacjentem. Natomiast stosowana jest nie tylko w psychoterapii, ale również korzystają z niej lekarze, coachowie oraz psychiatrzy.

W psychoterapii systemowej jednym z podstawowych założeń jest zrozumienie zachowania jednostki przez pryzmat całego systemu, w którym człowiek funkcjonuje.

Tak rozumiany system stanowi zbiór jednostek, pozostających ze sobą we wzajemnej relacji. W ogólnej teorii systemów zaproponowanej przez jednego z prekursorów podejścia systemowego w psychoterapii Ludwiga von Bertalanffy (1968) człowiek jest częścią większego systemu, do którego zalicza się elementy podrzędne. W tym rozumieniu do takich wzajemnie uzupełniających, przenikających się elementów zalicza się:

psychoterapia systemowa

środowisko rodzinne,
środowisko lokalne (społeczność lokalna),
środowisko okoliczne (okolica), kulturę, system państwowy.

W nurcie systemowym warto zwrócić uwagę na koncepcję cyklu życiowego rodziny, który opiera się na założeniu, że rodzina przechodzi przez pewne kluczowe fazy i wydarzenia takie jak: narodziny dziecka, śmierć dziadków, dorosłość, niezależność dzieci, przeprowadzka, zmiana miejsca pracy, rozwód itd. Każdy ten etap powoduje konieczność wypełniania określonych zadań, które niestety niosą ze sobą wiele trudności. Mogą powodować opór członków systemu rodziny, wyzwalać spory stres, co w konsekwencji może zaburzyć równowagę. Takie spojrzenie na problem w terapii systemowej pokazuje, że przyczynę problemów oraz pojawiających się konfliktów należy upatrywać w trudnościach występujących w trakcie przechodzenia do kolejnego etapu w systemie.

Rodzina jako system w terapii systemowej

“Myślimy, że jesteśmy tacy oryginalni, że wszystko w nas jest takie wyjątkowe i niespotykane. Ale to niesamowite, do jakiego stopnia jesteśmy tylko echem innych, własnej rodziny i tego jaki kształt nadaje nam dzieciństwo”. Michel Schneider

W podejściu systemowym w psychoterapii trudności i problemy, które pojawiają się u jednostki, rozumiane są w szerokim kontekście rodziny jako całości. Ponadto w terapii systemowej istotne jest spojrzenie na dominujące wzorce komunikowania się w rodzinie, które obejmują nie tylko wypowiedziane słowa, ale także mimikę, gesty, zachowania. Każdy system rodzinny charakteryzuje się wzorcami komunikowania, które mogą z czasem napotkać trudności.

Opierając się na założeniach terapii systemowej, warto podkreślić, że w rodzinie podejmowane działania przez jednego członka wpływają na pozostałych oraz oddziałują na cały system rodziny jako całości. Biorąc pod uwagę założenia klasycznego podejścia systemowego, rodzina jest traktowana jako system charakteryzujący się:

określoną strukturą,
wzorami relacji,
wzorami funkcjonowania.

Warto zaznaczyć, że to właśnie funkcjonalność rodziny w terapii systemowej odpowiada za to, w jaki sposób jej członkowie są w stanie sobie poradzić z nieuniknionymi zmianami, które pojawiają się w efekcie naturalnych procesów rozwojowych, a także przypadkowych zdarzeń (Carter i McGoldrick, 1988)

“Rodzina nigdy nie jest taka, jakiej pragniemy. Wszyscy marzymy o tym, co niemożliwe: idealnym dziecku, kochającym mężu (...). Żyjemy w dużych domkach dla lalek, kompletnie nieświadomi tego, że w każdej chwili może pojawić się wielka dłoń i zmienić wszystko, co nas otacza, wszystko, do czego jesteśmy tak przywiązani”.
Jodi Picoult

Zalecenia do terapii systemowej w psychoterapii

Terapia systemowa jest jednym z najczęściej stosowanych nurtów w przypadku psychoterapii rodzin. Warto podkreślić, że w terapii systemowej jednostka traktowana jest jako członek systemu, w którym jego członkowie pozostają w wielu interakcjach między sobą. W tej sposób rozumiana rodzina w terapii systemowej funkcjonuje jako „unikalna przestrzeń”, „intymny świat” wielu osób, które charakteryzują się specyficznym usposobieniem i funkcjonowaniem.

Ponadto terapia systemowa bardzo dobrze sprawdza się w:

terapii dzieci i młodzieży z trudnościami emocjonalnymi, z agresywnym zachowaniem,
leczeniu zaburzeń nerwicowych,
leczeniu zaburzeń odżywiania,
leczeniu zaburzeń nastroju, depresji,
psychoterapii w obszarze problemów i kryzysów rodzinnych,
leczeniu zaburzeń przywiązania u dzieci,
w terapii par,
w przypadku występowania problemów seksualnych,
w przypadku przemocy psychicznej i fizycznej.

Terapia systemowa w psychoterapii online

Podejście systemowe w psychoterapii zakłada przede wszystkim konieczność przeanalizowania sekwencji zdarzeń w kontekście wzajemnych relacji, interakcji i zależności w danym systemie. Pod uwagę bierze się powtarzające wzorce zachowań oraz okoliczność ich występowania. W terapii systemowej ważniejszym elementem analizy jest sam proces interakcji, natomiast nie opiera się ona na poszukiwaniu odpowiedzi „dlaczego tak się dzieje”.

Psychoterapia w nurcie systemowym bez problemu sprawdzi się w psychoterapii online. W naszym zespole posiadamy psychoterapeutów, którzy pracują w nurcie terapii systemowej. W kwestii technicznej nie ma również problemu, aby w czasie terapii online pojawiły się dwie lub trzy osoby, które w czasie spotkania przebywają w zupełnie innym miejscu. Jest to duża wygoda dla naszych pacjentów, którzy mają szansę na przepracowanie wielu problemów we wzajemnych relacjach, nawet w sytuacji, kiedy dzieli ich znaczna odległość.

Rejestracja w klinice psychoterapii MyWay Clinic Online dostępna jest za pomocą formularza rejestracji.

Ile trwa terapia systemowa?

Psychoterapia najczęściej kojarzona jest z długim i trudnym procesem terapeutycznym. Wiele zależy od indywidualnych cech jednostki, złożoności i trudności zgłaszanego problemu, jak również pracy w danym nurcie psychoterapii. W przypadku terapii systemowej na problemy patrzy się z uwzględnieniem przede wszystkim znaczenia występujących objawów zarówno dla jednostki, jak i dla rodziny oraz systemu, w którym funkcjonuje. Zadaniem psychoterapeuty w terapii systemowej jest właściwa ocena sytuacji rodziny i wyszukanie takiej interwencji, która pomoże rodzinie przejść przez kolejny etap rozwoju, umacniając tym samym cały system rodziny. Psychoterapia może być procesem długim, ale nie musi. Wszystko zależne jest od celów i strategii psychoterapii oraz problemów, z którymi zgłasza się do nas pacjent. Założeniem jest przede wszystkim efektywna i satysfakcjonująca pomoc w walce z trudnościami, natomiast czas trwania terapii powinien stanowić wartość drugorzędną.

Efekty terapii systemowej

Jednym z głównych celów terapii systemowej jest wypracowanie w procesie psychoterapii danej rodziny nowych wzorców komunikowania się, które nie tylko ułatwią budowanie relacji, ale także znacząco poprawią funkcjonowanie całego systemu szczególnie w obliczu problemu. Bardzo często mówi się, że terapia systemowa wprowadza „powiew świeżości” do relacji rodzinnych, wpływa na zmianę utartych nawyków we wzajemnym komunikowaniu się, dostarcza nowych wzorców zachowań, które pozytywnie wpływają na cały system i jakość życia członków tego systemu. Przede wszystkim służy poprawie jakości życia jednostki oraz całego systemu, w którym jednostka funkcjonuje.

Psycholog online My Way Clinic prowadzi terapię w różnych nurtach. Jest to m.in.:

Udostępniamy także testy psychologiczne online.