Testy psychologiczne i ich znaczenie w diagnozie psychologicznej

Na czym polegają testy psychologiczne?
 

Testy psychologiczne jeśli by zdefiniować naukowo i profesjonalnie, są to narzędzia badawcze stosowane w psychologii. Dzięki testom psychologicznym można bardzo dużo dowiedzieć się o stanie psychicznym czy zachowaniu danej osoby, a nawet danej grupy reprezentatywnej. Odpowiednio skonstruowany test psychologiczny posiada konkretne wskaźniki, dzięki którym możliwa jest rzetelna i trafna ocena stanu faktycznego. Żeby test psychologiczny był wiarygodny musi on spełniać kilka ważnych kryteriów, takich jak:

 

• obiektywność, 

• trafność, 

• rzetelność 

• musi posiadać określone normy, 

• spełniać założenia teoretyczne i empiryczne,

• opierać się na określonych regułach.
  
  

Większość testów psychologicznych na zaburzenia psychiczne może być wykonywana jedynie przez dyplomowanych psychologów lub osoby odpowiednio do tego przygotowane, które posiadają dostateczną wiedzę i praktykę w zakresie stosowania testów psychologicznych. Zwłaszcza jeśli chodzi o pogłębioną analizę i interpretację testów psychologicznych.

 

Celem testów psychologicznych jest zdiagnozowanie i zbadanie określonych obszarów życia psychicznego człowieka, takich jak:
 

• inteligencja, 

• osobowość, 

• zaburzenia psychiczne,

• zdolności poznawcze.

Najczęściej stosowane są testy psychologiczne do:
 

• badania inteligencji emocjonalnej, 

• badania kompetencji społecznych, 

• badania motywacji, 

• badania temperamentu, 

• kreatywności,

• stresu. 
  
   

Występuje również wiele testów neuropsychologicznych pozwalających badać takie obszary jak:
 

• pamięć, 

• uwagę,

• spostrzegawczość,

• zdolności psychiczne.
  
   

Obecnie w Internecie możemy spotkać również testy psychologiczne online , które jest szansa wykonać na własną rękę w wersji online.

Wśród takich testów psychologicznych online możemy wyróżnić m.in.:
 

• bezpłatny test psychologiczny DASS-21, 

• Skalę Depresji Becka online, 

• testy psychologiczne na stres,  

• testy psychologiczne Ravena,

• test psychologiczny Holmes-Rahe.

• inne testy na zaburzenia psychiczne online.

Co ciekawe w formie testów psychologicznych możemy znaleźć również testy psychologiczne dla dzieci online oraz testy osobowości dla młodzieży. Obecnie psychologia dysponuje wieloma testami psychologicznymi, które pozwalają rzetelnie zdiagnozować przede wszystkich takie przypadłości jak: 

• depresja, 

• zaburzenia lękowe, 

• nerwica,

• zaburzenia osobowości.

​Wśród najczęściej  poszukiwanych testów psychologicznych w Internecie pojawiają się testy na depresję, testy na lęk czy testy na nerwowość, co może świadczyć o potrzebie specjalistycznej diagnozy. Ponadto masowe uzupełnianie testów pokazuje niepokojącą tendencję wśród sporej liczby populacji, która zmaga się z problemami psychicznymi i poszukuje dla siebie diagnozy.

Wiele kontrowersji wzbudzają testy projekcyjne, których celem jest wydobycie, a następnie zbadanie nieświadomych treści funkcjonujących w psychice danej osoby, których nie jest ona w stanie świadomie sama wyjawić. Zaliczamy do testów projekcyjnych m.in. bardzo znany test projekcyjny plam Roschaca. Podobne testy matrycowe, które stosowane są do diagnozowania wielu stanów psychicznych to testy psychologiczne Ravena, które stosuje się między innymi wśród pracowników straży granicznej i innych zawodów pokrewnych. 

Rodzaje testów psychologicznych


 

Testy psychologiczne online mogą być bardzo zróżnicowane, jeśli chodzi o ich formę. Znaleźć możemy klasyczne testy psychologiczne online w formie kwestionariusza, gdzie na konkretne pytanie zaznaczamy jedną z dostępnych odpowiedzi; testy psychologiczne obrazkowe czy właśnie testy psychologiczne online, które wykonamy szybko na dowolnym urządzeniu mobilnym.

 

Jeśli chodzi o fachowy podział testów psychologicznych możemy zróżnicować je jako:
 

• kognitywne testy psychologiczne, czyli inaczej badania kognitywne, które mają na celu sprawdzenie określonych zdolności czy predyspozycji danej osoby. Wśród takich testów wyróżnić możemy takie, które badają określone zdolności człowieka, ale także testy psychologiczne, które oceniają jego osiągnięcia;
   
• niekognitywne testy psychologiczne, których celem jest sprawdzenie zachowania danej osoby, a także zbadanie różnych aspektów jej psychiki.

Testy psychologiczne na depresję

 

W Internecie można obecnie spotkać się z wieloma testami na depresję online. Jeśli więc w Twojej głowie często pojawiają się myśli w stylu: czy mam depresje, to możesz spróbować wykorzystać jeden z darmowych testów psychologicznych. Tutaj wymieniać można bezpłatny test psychologiczny DASS-21, który znajdziesz na naszej stronie oraz Test na depresję Becka, inaczej określany mianem Skala depresji Becka.

Test BECKA swoją nazwę czerpie od nazwiska twórcy tzw. triady depresyjnej, której występowanie wskazuje na rozwijające się stany depresyjne. Ten krótki test na depresję stanowi skalę samooceny i wykorzystywany jest do przesiewowego rozpoznawania objawów depresji. Jednakże należy pamiętać, że jest to tylko narzędzie pomocnicze i nie zastąpi diagnozy specjalisty. Natomiast wynik testu może służyć jako wskazówka, czy mamy do czynienia z oznakami depresji. Ocena swojego stanu powinna odnosić się do samopoczucia we wskazanym okresie czasu czyli w ostatnim tygodniu czy miesiącu.
 

Stany depresyjne test DASS-21
 

Jeśli chodzi o inne testy psychologiczne w depresji pomocny będzie też test DASS-21. Jeśli potrzebujemy również narzędzia, które posłuży w celu badania poziomu stresu test ten sprawdzi się świetnie. Bezpłatny test psychologiczny DASS 21 służy do pomiaru poziomu depresji, lęku i stresu, a więc może być traktowany zarówno jako test stresu, test na depresję czy nawet test na lęk.

Wśród obecnych testów psychologicznych online znajdziecie również te pozycje, które sprawdzą się w określonej grupie wiekowej osób badanych np. test na depresję dla młodzieży.

 

Dystymia test
 

W przypadku dystymii nie ma jeszcze specjalnie opracowanego testu, jednak można tutaj sięgać po Skalę Depresji Becka, która także trafnie będzie w stanie zdiagnozować czy mamy problemy z obniżeniem naszego nastroju.

 

Anhedonia test online
 

Najbardziej powszechnym narzędziem do diagnozowania anhedonii jest skala SHAPS inaczej Snaith-Hamilton Plasure Scale, która pozwala na określenie czy możemy cierpieć na obniżenie odczuwania przyjemności zwane anhedonią.

 

Choroba dwubiegunowa test
 

Jeśli Twoje objawy są trudne do jednoznacznego zinterpretowania i potwierdzenia depresji warto wykonać test psychologiczny na chorobę dwubiegunową, Wynika to z tego, że w przypadku choroby dwubiegunowej pomiędzy odczuwaniem stanów depresyjnych pojawiają się również epizody poprawy nastroju i dobrego samopoczucia. W tym celu warto skorzystać z testu psychologicznego HCL-16, który jest testem badającym objawy hipomanii. Hipomania to jeden ze stanów choroby afektywnej dwubiegunowej. Test HCL-16 pozwala wstępnie ocenić czy dotykające nas objawy mogą wskazywać na ChAD (czyli. chorobę afektywną dwubiegunową).

 

Testy psychologiczne na zaburzenia nerwicowe

 

Kolejną sporą grupą zaburzeń, do której diagnostyki stosuje się testy psychologiczne są zaburzenia nerwicowe czy też zaburzenia lękowe. Jako test psychologiczny na nerwicę można wykorzystać wspomniany już wcześniej test DASS 21.Jeśli więc w Twojej głowie często pojawia się myśl “czy mam nerwice?” możesz wykonać ten właśnie test, jednak pamiętaj, że nie zastąpi on wizyty u specjalisty. 

Nerwica lękowa jest poważnym zaburzeniem psychicznym, które przekłada się nie tylko na nasze zdrowie psychiczne, ale również fizyczne, gdzie objawy odczuwane są często jako nadchodzący zawał serca czy udar mózgu. Jeśli więc podejrzewasz, że to nerwica, test online pomoże Ci rozwiać wątpliwości lub upewnić się w konieczności rezerwacji wizyty u psychologa. Pierwszym krokiem w tym kierunku jest test DASS 21, ponieważ to jedyny bezpłatny i łatwo dostępny test psychologiczny na nerwicę. W pozostałych przypadkach diagnoza nerwica lękowa test jest możliwa tylko przy pomocy specjalistycznych kwestionariuszy stosowanych jedynie przez psychologów.

 

Testy psychologiczne na zaburzenia osobowości

 

Jednym z ważniejszych obszarów dotyczących diagnozy psychologicznej jest zbadanie osobowości.  Wśród testów na zaburzenie psychiczne wyróżniamy właśnie również testy psychologiczne na osobowość. Osobowość można określić jako zbiór względnie stałych cech psychicznych jednostki, takich jak temperament, charakter czy inteligencja, które to determinują nasze zachowanie, postrzeganie siebie i świata oraz określają nasz sposób wchodzenia w relację z innymi. Zatem test psychologiczny osobowości może być stosowany w celach rozpoznania jak funkcjonuje nasza osobowość, ale też pozwoli na określenie ewentualnych zaburzeń w jej strukturze.

Testy psychologiczne na osobowość pozwalają określić nasz typ osobowości oraz co bardzo ważne zdiagnozować ewentualne zaburzenia osobowości, których możemy doświadczać. Zaburzenia osobowości charakteryzują się nieprzystosowawczym wzorcem zachowania, który upośledza nasze myślenie i zachowanie w wyniku czego utrudnia życie prywatne, zawodowe i społeczne. W przypadku zdiagnozowania zaburzeń osobowości zazwyczaj zalecane jest podjęcie psychoterapii, która pozwoli  poradzić sobie z zaburzeniami osobowości.

 

Zaburzenia osobowości test

 

Wśród testów psychologicznych osobowości wymienić możemy:
 

• Wielowymiarowy Minnesocki Inwentarz Osobowości MMPI-2 – oprócz tego, że pomaga badać osobowość jest również stosowany w  diagnozie trudności psychicznych, w diagnozie psychiatrycznej. Test MMPI-2 składa się z 567 pytań, na które osoba badana odpowiada prawda lub fałsz Można przeprowadzić go w formie papierowej lub jako test osobowości online .
   
• Kwestionariusz Osobowości NEO-PI-R – test ten mierzy pięć wymiarów osobowości – neurotyczność, ekstrawersję/introwersję, otwartość na doświadczenia, ugodowość oraz sumienność.
   
• Kwestionariusz Temperamentu i Charakteru Cloningera – ten test mierzy nasilenie cech temperamentu, w odniesieniu do podłoża biologicznego oraz bada nasilenie cech charakteru, które ukształtowały się w procesie socjalizacji.

Z kolei jakie są  Testy projekcyjne w diagnozie osobowości? Do testów projekcyjnych można zaliczyć:

• Test plam atramentowych Rorschacha –  w tym teście psychologicznym na osobowość występują symetrycznie ułożone plamy atramentowe, kolorowe lub czarno-białe. Zadaniem osoby badanej jest odpowiedzieć na pytanie, co według niej przedstawia dana plama/obrazek. W drugiej części tego testu badany udziela wywiadu, w którym szerzej rozwija swoje interpretacje dotyczące atramentowych plam.
   
• Test Apercepcji Tematycznej - w tym teście pojawiają się obrazki z wieloznacznymi scenkami. Osoba badana ma za zadanie stworzyć historyjkę na ich podstawie  Ten test osobowościowy online stosuje się w celu określenia m.in. różnic indywidualnych.
  
   

W przypadku rozpoznania czy u danej osoby występują jakieś problemy w funkcjonowaniu jej osobowości można zastosować specjalne testy na zaburzenia osobowości. Do najpopularniejszych narzędzi stosowanych w diagnostyce zaburzeń osobowości wykorzystuje się Kwestionariusz SCID-5, który jest przesiewowym testem w formie wywiadu klinicznego. Pozwala on na rozpoznanie typu zaburzenia osobowości. 

Testy psychologiczne dla dzieci

 

Testy psychologiczne dla dzieci online nie są w żadnym wypadku obciążające ani dla dziecka, ani dla jego rodziców. Odpowiednio skonstruowane testy psychologiczne pozwalają na diagnozę w różnym przedziale wiekowym, ponieważ uwzględniają takie aspekty jak wiek, rozwój psychiki oraz zdolności poznawcze dziecka.

Nawet w przypadku małych dzieci psychologia posiada odpowiednie testy psychologiczne, które pozwolą określić dane zdolności, cechy czy problemy, które nas interesują.  W badaniach psychologicznych dzieci nie stosuje się jednak testów kwestionariuszowych, ponieważ są zbyt skomplikowane, a poza tym wymagają umiejętności czytania czy pisania. Jednak zamiast tego wykorzystuje się testy psychologiczne obrazkowe czy testy zdolności. Często testy psychologiczne dla dzieci odbywają się w formie zabawy, tak aby dostosować się do dziecka i móc również zbadać interesujące nas cechy w naturalnych warunkach, pozwalających na określenie jak dziecko funkcjonuje na co dzień, bez wymuszania na nim presji i generowania niepotrzebnego stresu. Warto jednak pamiętać, że testy psychologiczne dzieci może wykonywać tylko wykwalifikowany psycholog, który posiada odpowiednią wiedzę i doświadczenie w tym obszarze. Testy psychologiczne dla dzieci online mogą nie mieć odpowiedniej wartości diagnostycznej i być mało rzetelne. 
 

Literatura

Hornowska, E., Testy psychologiczne. Teoria i praktyka. Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2021.