Dystymia

Dystymia - niedaleka siostra depresji 

Dystymia, najprościej mówiąc, jest przewlekłą odmianą depresji, jednak charakteryzuje się zdecydowanie mniejszym nasileniem objawów. W terminologii psychiatrycznej określana jest jako: „przewlekłe i uporczywe obniżenie nastroju, o niewielkim nasileniu, nie osiągającym stopnia nasilenia „pełnego” epizodu depresji”.   

Według międzynarodowej klasyfikacji ICD-10 pojęcie dystymii odnosi się do tych grup zaburzeń, które wcześniej określane były jako: 

• nerwica depresyjna,
• depresyjne zaburzenia osobowości,
• depresja nerwicowa,
• depresja lękową przewlekła. 

Czym jest dystymia? Jest to zaburzenie przewlekłe, które może utrzymywać się przez wiele lat lub nawet przez okres całego życia. Początki są bardzo trudne dla postawienia jednoznacznej diagnozy, bowiem dystymia rozwija się powoli i bardzo podstępnie. Choroba charakteryzuje się zmiennością, ponieważ występuje z momentami poprawy i nasilenia objawów. Dystymia ma niestety spory i niekorzystny wpływ na funkcjonowanie człowieka w jego środowisku zawodowym, rodzinnym, a także w innych wymiarach jego aktywności społecznej. Bardzo często z dystymią mają do czynienia osoby samotne lub takie, którym nie udało się utrzymać związku partnerskiego. 

Wszystko to łącznie składa się na niepewne rokowanie, a w fazie zaostrzeń istotnie zwiększa się ryzyko podjęcia przez chorego próby samobójczej.   

Przyczyny dystymii

Jakie są przyczyny dystymii? Dystymia może wystąpić u pacjentów obciążonych ciężką, przewlekłą chorobą lub kalectwem. Najczęściej dotyczy osób, które zachorowały w młodym wieku, szczególnie wtedy, gdy są to przewlekłe choroby neurologiczne, reumatyczne lub psychiczne. Wśród pacjentów po urazach ośrodkowego układu nerwowego dystymia występuje u:
 

• 89% leczonych ambulatoryjnie,
• 40% hospitalizowanych,
• ponad 10% pacjentów z rozpoznanym stwardnieniem rozsianym,
• 26% chorych z padaczką skroniową.  
   

Przebieg i nasilenie dystymii wtórnej, czyli będącej następstwem choroby somatycznej wiążą się z nasileniem choroby pierwotnej. Im wcześniej wystąpiło pierwotne schorzenie somatyczne, tym większe ryzyko, że wtórna dystymia będzie obecna przez prawie całe życie pacjenta i stanie się elementem jego osobowości.

 

Objawy dystymii 
 

Objawy dystymii mogą wyglądać identycznie jak te w przebiegu epizodu depresji. Jednak to, co wyróżnia symptomy dystymiczne, dotyczy ich uwarunkowania. Przede wszystkim lekka intensywność, która często jest wręcz niezauważalna i nie przypominająca na pierwszy rzut oka zaburzenia depresyjnego. Wśród objawów najczęściej występujących wymienić możemy:
 

• umiarkowane obniżenie nastroju, 
• gorsze samopoczucie, 
• niską samoocenę, 
• uczucie przewlekłego zmęczenia, 
• obojętność, anhedonię, czyli brak zdolności odczuwania przyjemności,
• nadmierny samokrytycyzm, oskarżanie się, zamartwianie się. 

W przeciwieństwie do depresji, zwłaszcza jej ciężkich epizodów, pacjenci z dystymią z reguły wywiązują się ze swoich zawodowych i rodzinnych obowiązków. Jednak w przypadku osób cierpiących na dystymię praca i obowiązki domowe nie dostarczają im ani satysfakcji, ani zadowolenia. Najczęściej występujące objawy świadczące o dystymii to:
 

• zwiększone napięcie, 
• drażliwość, 
• postawy roszczeniowe, 
• obwinianie innych, 
• poczucie kary i winy. 

Wiem, że to co mnie drąży od lat, to dystymia. Mam tego świadomość. Raz jest lepiej, raz gorzej. Nie mam rodziny, nie mam przyjaciół. Nie mam nikogo, kto by był nawet jakbym wyłączyła u siebie korki. Chyba piszę to Wam, żeby dać znać komukolwiek, halo jeszcze jestem. Czuję się jak w klatce. Nie mogę z Niej wyjść, ani umrzeć w Niej. Piszę to i płaczę.

Słowa typu trzymaj się, będzie dobrze itp, to bzdury. Mam 40 na karku, żadnej przyszłości, jestem nikim i z nikim nie pcham wózka w tym życiu.

buddystka, forum 

Leczenie dystymii 
 

W leczeniu dystymii zastosowanie ma zarówno farmakoterapia, jak i psychoterapia. Jedną ze skuteczniejszych metod w leczeniu dystymii jest terapia poznawcza lub interpersonalna. Celem psychoterapii w leczeniu dystymii jest obniżenie nasilenia objawów oraz zapobieganie nawrotom, a także  poprawa jakości życia pacjentów.  Głównym celem psychoterapii jest tutaj identyfikacja toksycznych myśli i błędnych interpretacji oraz restrukturyzacja procesu myślowego, który pozwala bardziej jasno patrzeć w przyszłość, bez katastrofizowania i snucia czarnych scenariuszy. 
 

W terapii interpersonalnej nacisk kładzie się na odkrywanie własnego potencjału i poznawanie swojej osobowości, szukanie mocnych stron, talentów. Pozwala to na wzmocnienie poczucia własnego Ja, na którym można się oprzeć w chwili słabości oraz ugruntować poczucie własnej wartości. Są to bardzo ważne aspekty, które pozwalają na lepsze radzenie sobie w sytuacjach ciężkich, bez popadania w marazm i zły nastrój. 

Czy dostępny jest test na dystymię ? Dystymia jako forma lekkiej depresji bywa często ciężka do jednoznacznego zdiagnozowania. O ile w przypadku depresji można wykorzystać konkretne narzędzia do jej pomiaru, o tyle w przypadku dystymii nie zbudowano jeszcze odpowiedniego testu do jej diagnozy. W przypadku rzetelnej oceny, czy nasze dolegliwości oznaczają dystymię, potrzebny jest kontakt ze specjalistą i całościowy wywiad. Warto pamiętać, że  test nie zastąpi specjalistycznej, całościowej diagnozy. 

Dystymia w statystykach
 

Dystymia jest często występującym zaburzeniem psychicznym, w populacji ogólnej jej obecność może sięgać nawet 3–5%.  Dystymia jest bardziej powszechna wśród osób leczonych przewlekle – występuje z częstością do 15%.  Dystymia jest częstsza u kobiet – występuje około 2-krotnie częściej, chociaż w niektórych pracach wykazano, że ten stosunek jest jeszcze większy, nawet 5-krotnie.

 

MyWay to miejsce pomocy dla każdej osoby, która boryka się z problemami natury psychicznej. Psycholog online pomaga m.in. w takich schorzeniach jak:

• depresja,
• depresja poporodowa,
• depresja sezonowa.

ZAREZERWUJ WIZYTĘ

​
Literatura

Anna Nitka-Siemińska, Mariusz Siemiński, Hubert Wichowicz, Walenty M. Nyka