Bardzo często pojawia się pytanie co to jest bulimia? Bulimia to zaburzenie odżywiania, które zwane jest też jako żarłoczność psychiczna, czy bardziej medycznie bulimia nervosa. Bulimia jako definicja najprościej opisując charakteryzuje się objadaniem do granic możliwości, a następnie prowokowaniem wymiotów, by zwrócić całą ilość jedzenia. W bulimii można zjeść w krótkim czasie ogromne ilości jedzenia, które zdecydowanie przekraczają normalne dzienne zapotrzebowanie.
Bulimia charakteryzuje się brakiem kontroli nad jedzeniem, które potem kończy się ogromnymi wyrzutami sumienia i poczuciem winy w odniesieniu do tego ile zjadła. Owo poczucie winy zmusza osobę chorą na bulimię to oczyszczenia organizmu, a tym samym celowego wywoływania wymiotów. Z kolei prowokowanie wymiotów może przyczyniać się do zaburzenia pracy układu pokarmowego, chorób jamy ustnej czy odwodnienia organizmu.
Bulimia jest nie tylko zaburzeniem odżywiania, ale również poważnym zaburzeniem psychicznym, o różnorakim podłożu. Przyczyny bulimii są bardzo złożone, a więc czynników jej powstawania możemy doszukiwać się na płaszczyźnie neurologicznej, emocjonalnej, rodzinnej czy społecznej.
Wśród głównych przyczyn zachorowania na bulimię wymienia się:
zaburzony obraz własnej osoby, w tym szczególnie obraz własnego ciała,
kompleksy,
brak akceptacji ze strony bliskich, rówieśników czy otoczenia,
zaburzenia osobowości, m.in. zaburzenie osobowości typu borderline,
zaburzenia obsesyjno-kompulsywne,
zaburzone relacje z rodzicami, w tym problemy rodzinne,
problemy z regulacją emocji oraz ich wyrażaniem,
brak poczucia bezpieczeństwa,
poczucie braku sensu życia,
nadmierna krytyka ze strony rodziny,
wysokie wymagania oraz perfekcjonizm, którego oczekują rodzice,
oschłość oraz obojętność ze strony rodziców,
skłonność do depresji wśród rodziny,
przewlekły stres,
zaburzenia odżywiania, w tym otyłość w rodzinie,
zaburzenia hormonalne,
brak poczucia kontroli nad własnym życiem,
dążenie do wzorca idealnej, szczupłej sylwetki pokazywanej w mediach.
Przyczyny bulimii często wiążą się z zaburzoną relacją z rodzicami, która opierała się na wygórowanych wymaganiach z ich strony i usilnym nakłanianiu do perfekcji. Osoba, która wychowywała się w atmosferze ciągłej krytyki, bez przyzwolenia na popełnienie błędu i zwyczajne bycie sobą z biegiem czasu zaczyna siebie nie lubić, a nawet nienawidzić. Silne negatywne emocje związane z odrzucaniem samego siebie potrzebują zostać w jakiś sposób wyregulowane, a powstałe napięcie rozładowane.
Co ciekawe bulimia bardzo często jest powiązana z depresją. Osoba chora na bulimię ma obniżone poczucie własnej wartości oraz problemy z samooceną.Wiele osób nie wie dokładnie na czym polega bulimia i co przeżywa osoba zmagająca się z tym zaburzeniem. Bulimiczka czy bulimik podobnie jak osoba z depresją, nie jest zadowolona z własnego wyglądu i ma zaburzony obraz własnego ciała. Osoba chora na bulimię nie ma żadnej kontroli nad swoim zachowaniem, zwłaszcza tym związanym z jedzeniem.
Bulimik ma problem nie tylko w opanowaniu przemożnej chęci jedzenia, ale również przy poskromieniu własnych emocji. Stany lękowe oraz silny stres tylko prowadzi do napadów żarłoczności. W bulimii osoba jest tak zajęta pochłanianiem kolejnych porcji jedzenia, że zapomina o całym świecie dookoła. W rzeczywistości akt kompulsywnego objadania się przynosi chwilową ulgę choremu oraz wytchnienie od problemów. Najczęściej epizod “żarłoczności” pozwala zrzucić na chwilę maskę perfekcjonizmu i ideału, którym często osoba jest już zmęczona. Bulimicy są również skłonni do popadania w inne uzależnienia na przykład palenie papierosów, nadużywanie substancji psychoaktywnych.
Oto najczęstsze objawy bulimii:
częste napady silnego głodu oraz kompulsywnego objadania się,
brak kontroli nad jedzeniem,
objadanie się w momencie przeżywania trudnych, negatywnych emocji,
jedzenie jako lekarstwo na smutek,
prowokowanie wymiotów po obfitym posiłku,
usilne dążenie do perfekcyjnej sylwetki, zaabsorbowanie na swoim wyglądzie,
samoocena uzależniona jest od wyglądu zewnętrznego i masy ciała,
·
Bulimię można podzielić na dwa różne typy:
Bulimia przeczyszczająca – poza prowokowaniem wymiotów, osoba zażywa również środki przeczyszczające, moczopędne oraz stosuje lewatywę. W tym przypadku bulimia charakteryzuje się uzależnieniem od środków przeczyszczających.
Bulimia nieprzeczyszczająca – ten typ bulimii cechuje się stosowaniem głodówek razem z bardzo intensywną aktywnością fizyczną. W tym przypadku nie występuje prawie w ogóle skłonność do wywoływania wymiotów. Bulimia nieprzeczyszczająca określana jest również jako bulimia sportowa.
Bulimia jest bardzo wyniszczającym zaburzeniem dla całego organizmu. Osoba chora na bulimię cierpi pod względem emocjonalnym, ale również stopniowo z rozwojem bulimii naraża się na inne poważne zaburzenia świadczące o pogarszającym się stanie zdrowia.
Poprzez silne oczyszczanie organizmu mogą pojawić się zaburzenia poziomu potasu, co w konsekwencji prowadzi do wielu powikłań oraz chorób serca i układu krążenia. Bardzo często również skutki bulimii przekładają się na stan naszych zębów czy dziąseł. Bulimia i zęby mają ze sobą wiele wspólnego, ponieważ częste prowokowanie wymiotów powoduje podwyższenie pH w jamie ustnej co przekłada się na rozwój próchnicy zębów czy paradontozę dziąseł.
Skutki bulimii są często groźne dla zdrowia a nawet życia. Wśród nich wymienić możemy:
zaburzenia metaboliczne, w tym zaburzenia elektrolitowe,
napady duszności,
uszkodzenia układu nerwowego,
uszkodzenia układu pokarmowego,
próchnica zębów,
zapalenie dziąseł,
zaburzenia hormonalne, w tym zanik miesiączkowania,
odwodnienie organizmu,
powiększenie ślinianek.
W tym momencie mam 34 lata, ale moje problemy z zaburzeniami odżywiania zaczęły się jak miałam 15 lat. Zaczęło się niewinnie, od stosowania diet na własną rękę, a przeszło do obsesji, że nie mogę być gruba. Więc na zmianę głodziłam się i objadałam, wymiotowałam i płakałam, że znów to zrobiłam. To trwa do dzisiaj, ta choroba mnie przeraża bo przekonuje mnie, że z niej się nie wyrasta.
Anoreksja i bulimia w kwestii leczenia wyglądają podobnie. Leczenie bulimii powinno odbywać się jednocześnie na kilku płaszczyznach. Bulimia i leczenie farmakologiczne nie rzadko idą w parze, ponieważ często dopiero zastosowanie farmakoterapii pozwala przynieść ulgę. Właściwie dobrane leki przez lekarza psychiatrę pozwalają w dużej mierze zwalczyć stany depresyjne współtowarzyszące bulimii, ale również pomóc w procesie regulacji emocji.
Jeśli zastanawiacie się jak walczyć z bulimią odpowiedź jest tylko jedna - podjąć psychoterapię. Bulimia jest przede wszystkim zaburzeniem psychicznym wymagającym podjęcia specjalistycznej terapii. Leczenie bulimii przebiega najefektywniej, jeśli osoba chora podejmuje psychoterapię poznawczo-behawioralną, a dodatkowo również terapię rodzinną. Zachęcenie rodziny do udziału w terapii jest bardzo pomocne, ponieważ bulimia to często problem złożony, który dotyka nie tylko osobę chorą, ale również jej bliskich.
Leczenie bulimii oparte na psychoterapii pomaga przekształcić negatywne wzorce myślenia o sobie oraz o swoim problemie. Pozwala również na zbudowanie nowej, zdrowej relacji z jedzeniem oraz naukę zdrowych nawyków żywieniowych. Dzięki psychoterapii możliwe jest również przepracowanie swoich lęków związanych z otyłością, własną sylwetką czy też skupienie się na kreowaniu konstruktywnego obrazu własnej osoby. Psychoterapeuta zajmuje się również leczeniem tych wszystkich czynników, które były dla pacjenta nieświadome, a przyczyniły się do rozwoju bulimii, na przykład stany depresyjne czy zaburzenia osobowości. Psychoterapia w przypadku bulimii bardzo często dobierana jest w sposób indywidualny, a proces terapii dostosowywany jest do zaawansowania bulimii oraz stanu psychicznego osoby.
Wiele osób zastanawia się w przypadku bulimii gdzie szukać wsparcia w walce z tym zaburzeniem. Tutaj jeśli odczuwasz, że może dotyczyć Cię bulimia, grupa wsparcia na różnego rodzaju portalach społecznościowych może okazać się w pierwszej chwili pomocna.
Anoreksja i bulimia są najczęściej występującymi zaburzeniami odżywiania. O tym świadczą statystyki, które mówią, że aż 33 proc. nastolatków w Polsce podejmowało próby odchudzania się, stosując przy tym różne drastyczne metody zrzucania wagi. Prawie 20 %. osób nieletnich w Polsce deklaruje, że chciałoby schudnąć z czego połowa przyznaje, że ma problem z objadaniem się. Około 40 % młodych ludzi odczuwa lęk przed otyłością, a średnio co 10 osoba prowokuje wymioty po obfitym posiłku. Bulimia dotyka prawie 1,5% osób w całej populacji kobiet i 0,5% mężczyzn. Bulimia najczęściej dotyka osoby od 14 do 30 roku życia, gdzie najwięcej przypadków odnotowuje się wśród młodzieży.
Bulimia psychiczna jest często trudna do wyleczenia, jak pokazują wskaźniki brak poprawy występuje u 5 do 25 % pacjentek. To skłania do wniosku, że z bulimii jest trudniej wyjść niż z anoreksji i wymaga ona przede wszystkim specjalistycznego leczenia.
Literatura
Ziółkowska, B., & Mroczkowska, D. (2011). Bulimia od A do Z. Literatura, 139(139), 140.
Komorowska-Szczepańska, W., Hansdorfer-Korzon, R., Barna, M., Plata, A., & Podgórska, M. (2016). Bulimia psychiczna jako problem interdyscyplinarny.
Największe ryzyko zachorowania na bulimię dotyczy osób młodych, często już nastolatków w wieku od 12 lat, zwłaszcza kobiet. Podłoże bulimii wskazuje na zaburzenia dysmorfofobiczne czyli brak akceptacji swojego ciała, wyglądu, sylwetki, kształtów oraz wagi. Młode kobiety podążając za proponowanymi przed media kreacjami wyglądu funkcjonują w błędnym przekonaniu o wyglądzie.
Nie akceptują swojego ciała i starają się za wszelką cenę schudnąć. Oprócz braku akceptacji wyglądu bulimia wiąże się również ze skrajnym dążeniem do perfekcji, dlatego też ryzyko zachorowania na bulimię będzie wysokie u osób z tendencją do nadmiernego perfekcjonizmu, takich które starają się być zawsze idealne i nie dają sobie prawa do błędu.
Na bulimię narażone są również osoby, od których rodzice wymagali perfekcji w dzieciństwie, byli świadkami ciągłej krytyki względem swojej osoby i zmuszani je do ciągłego podnoszenia poprzeczki. Osoby z bulimią często nie akceptują siebie i doświadczają zaburzonej więzi z rodzicami.
Bulimia sportowa jest jednym z typów bulimii, w klasyfikacji nazywana jest jako bulimia typu drugiego inaczej mówiąc bulimia nieprzeczyszczająca. W bulimii sportowej chory nie stosuje oczyszczania organizmu za pomocą środków przeczyszczających czy lewatyw, natomiast poddaje się częstym i ciężkim treningom fizycznym.
W ten sposób osoba z bulimią sportową stara się zrekompensować nadmiar kalorii, które zostały przyjęte w momencie epizodu objadania się. Lęk przed przytyciem i poczucie winy związane z "obżarstwem" zmuszają do wykonania długiego i męczącego treningu.
Pomoc osobie z bulimią to nie tylko okazywanie wsparcia, ale również zachęcenie do podjęcia profesjonalnego leczenia, które uwzględnia opiekę psychoterapeuty, psychiatry czy też dietetyka.
Szczególnie ważna jest obecność i wsparcie w kryzysowych momentach, które obfite są w negatywne emocje powodujące epizody objadania się i wymiotów. Osoba z bulimią poprzez łapczywe jedzenie dużej ilości pokarmów stara się wyregulować emocje, z którymi sobie nie radzi.
Dlatego też bardzo ważne jest wsparcie w rozmowie, pozwolenie na rozładowanie tych emocji i uczuć w inny sposób oraz uważna obecność bez oceniania czy krytyki.
Leczenie bulimii może być procesem długim i wymagającym. Nie wystarczy samo leczenie objawowe, które pozwoli na uniknięcie napadów obżarstwa, prowokowania wymiotów czy wypracuje zdrowe nawyki żywieniowe. Bulimia jest ciężkim zaburzeniem psychicznym, które często zakorzenione jest głęboko w psychice.
Psychoterapia zaburzeń odżywiania, w tym właśnie bulimii zakłada dotarcie do źródeł problemu, który przyczynił się do nauki regulowania swoich emocji przez jedzenie. To właśnie poradzenie sobie z trudnymi, przytłaczającymi emocjami jest kluczowe w procesie terapii, dlatego też terapia taka może trwać kilka, kilkanaście miesięcy nawet do kilku lat.
Czas leczenia bulimii zależny jest od zaawansowania zaburzenia, ale również od predyspozycji indywidualnych. Bardzo ważne jest zaangażowanie pacjenta, jego zaufanie do terapeuty, to na ile potrafi się zwierzyć i w jakim tempie będzie realne przepracowanie trudnych momentów z przeszłości.