Zaburzenia snu

Znajdź psychoterapeutę, specjalizującego się w leczeniu zaburzeń snu.

 

Zadzwoń lub napisz

Zaburzenia snu - rodzaje, charakterystyka 

 

Gdyby podliczyć wszystkie noce, które przesypiamy w ciągu naszego życia to możemy wnioskować, że sen zabiera około 1/3 naszego życia. Jest on pożytecznym stanem fizjologicznym, który przyczynia się do regeneracji fizycznej i psychicznej organizmu. Sen jest nieodłączną częścią naszego życia, a wszelkie dysfunkcje dotyczące zarówno długości, jak i jakości naszego snu nazywane są mianem zaburzeń snu oraz mogą prowadzić do pogorszenia się naszego funkcjonowania na co dzień.

 

Według amerykańskich ekspertów zajmujących się medycyną snu, zalecana w stosunku do długości snu dla osób po 18. roku życia oscylują w granicach co najmniej 7 godzin. Ponadto, aby dobrze się wysypiać warto do tych zalecanych godzin dodać jeszcze 15-30 minut na zasypianie. Nawet bowiem osoba zdrowa nie przesypia więcej niż 90-95 proc. czasu, który spędza w łóżku.

 

 


Zaburzenia snu są jednymi z najczęstszych dolegliwości psychopatologicznych.



 

Do podstawowych zaburzeń snu możemy zaliczyć:
 

  • dysomnię – do której zalicza się bezsenność, pierwotną nadmierną senność, narkolepsję, zaburzenia rytmu snu i czuwania,
  • parasomnię – do której zalicza się somnambulizm, lęki nocne, koszmary senne i bruksizm,
  • zaburzenia snu będące skutkiem zaburzeń psychicznych.


Somnambulizm inaczej sennowłóctwo - jest to nieorganiczne zaburzenie snu o typie parasomnii. Potocznie nazywane jest lunatykowaniem czyli przemieszczaniem się podczas snu, bez udziału świadomości. Osoba porusza się śniąc, natomiast po wybudzeniu nie pamięta, aby wstawała z łóżka, chodziła czy wykonywała określone czynności. Lunatykowanie dotyka najczęściej dzieci między 5, a 12 rokiem życia.
 

Bruksizm z kolei to nawykowe, nieświadome zaciskanie zębów podczas snu - potocznie nazywane “zgrzytaniem zębów”. Początkowo uznawany był jedynie za problem stomatologiczny jednakże obecnie określony jest złożonym zaburzeniem psychosomatycznym. Bruksizm może przybierać formę napadowego zgrzytania zębami, które prowadzi nie tylko do uszkodzeń samych zębów, ale również do dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych, a także napięciowych bólów głowy. Uważa się, że ma podłoże emocjonalne.

Kolejnym z zaburzeń snu jest narkolepsja, która wchodzi w skład zespołów dyssomni, czyli zaburzeń snu, charakteryzujących się nieprawidłową jakością, ilością oraz czasem jego trwania. Narkolepsja charakteryzuje się nadmierną, wręcz niekontrolowaną sennością.
 

Zaburzenia snu u dzieci to również częsty problem jaki zgłaszają rodzice. Zaburzenia te występują jako zaburzenie rytmu dobowego, co najczęściej obserwowane jest u małych dzieci, ale też jako koszmary senne i lęki nocne, moczenie się w nocy czy lunatykowanie u dzieci starszych. Dzieci mogą mieć problemy ze snem w obcych miejscach, bez rodziców lub gdy muszą zasnąć bez obecności ulubionego pluszaka. 
 

 

Koszmary i lęki pojawiające się w nocy mogą być spowodowane stresującą sytuacją, którą dziecko przeżyło wcześniej, to samo tyczy się moczenia nocnego. Jeśli wykluczone zostały ewentualne choroby wywołujące moczenie się, prawdopodobnie dziecko może w ten sposób odreagowywać pójście do żłobka czy przedszkola lub inną nagłą zmianę w życiu. Większość z zaburzeń snu występujących u dzieci ma charakter przejściowy i mija z czasem.



Mogą się jednak pojawić neurologiczne zaburzenia snu u dzieci, a także problemy powiązane z innymi zaburzeniami takimi jak : depresja, zaburzenia lękowe, zespół przewlekłego zmęczenia, zespół ADHD, zespół Downa, zespole Tourette'a, i wiele innych.  W przypadku niepokoju rodziców zawsze warto skorzystać z konsultacji psychologicznej, która pomoże ustalić przyczyny zaburzeń snu u dziecka oraz ukierunkuje na działania wspierające dziecko.

 


Przyczyny zaburzeń snu

 

zaburzenia snu przyczynyZaburzenia snu są często związane z podeszłym wiekiem – dochodzi wtedy do zmniejszenia ilości wytwarzanej melatoniny, odpowiedzialnej za regulację snu. To właśnie melatonina jest hormonem odpowiadającym za właściwe funkcjonowanie “zegara biologicznego”, który reguluje cykl snu człowieka.   Predyspozycją do występowania zaburzeń snu jest także płeć. Kobiety znacznie częściej mają problemy ze snem. W przypadku diagnozowania bezsenności, przede wszystkim bardzo ważne jest rozpatrzenie jej w kontekście pozostałych chorób pacjenta.
 

 

U 50% pacjentów stwierdza się zaburzenia psychiczne, które generują występowanie bezsenności. Zaburzenia psychiczne objawiające się nadmierną sennością, bezsennością lub zaburzeniem w śnie zalicza się do grupy zaburzeń snu związanych z chorobami psychicznymi. Najczęściej bezsenność współwystępuje z zaburzeniami nastroju, np. przy zaburzeniach depresyjnych czy zaburzeniach maniakalnych.

 

Istnienie także wiele chorób w obszarze zdrowia fizycznego, którym towarzyszy ból, nasilający się szczególnie w nocy, przyczyniając się tym samym do zaburzeń snu. Ważną rolę w bezsenności odgrywa prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego i moczowego, ponieważ częsta potrzeba oddawania moczu, napady głodu w nocy bardzo wpływają na jakość snu. Objawy ze strony układu oddechowego (np. duszności) także uniemożliwiają spokojny sen w nocy.

Często na bezsenność cierpią osoby zdrowe, które w konsekwencji szybkiego tempa życia oraz dążenia do perfekcji często odczuwają stres, lęki, pobudzenie, a nawet zaczynają stosować różnego rodzaju używki dla pobudzenia. Następstwem życia w takim tempie są życiowe problemy oraz zaburzenia snu.

 


Test na bezsenność

 

 

Objawy zaburzeń snu

 

zaburzenia snu objawyW diagnozowaniu zaburzeń snu niezmiernie istotne jest rozpatrywanie ich w kontekście współwystępowania innych chorób i problemów zdrowotnych.  Bardzo często okazuje się, że zaburzenie snu jest przykrym skutkiem jakiejś choroby w obszarze zdrowia psychicznego lub fizycznego. Przykładowo  bezsenność, która trwa od kilku dni do 3 tygodni przeważnie związana jest ze stresem, np. egzaminem, problemami rodzinnymi, problemami w pracy czy problemami zdrowotnymi. Jeśli zaburzenie snu trwa dłużej, częściej powraca i jest niezależne od sytuacji osobistej człowieka, to większe jest prawdopodobieństwo wystąpienia chorób przewlekłych przyczyniających się do kłopotów ze snem. Typowe skargi wśród osób doświadczających zaburzeń snu dotyczą tego, że sen jest zbyt krótki lub nie daje oczekiwanego wypoczynku.


Trudności mogą dotyczyć każdej z faz snu i przejawiać się mogą: 
 

  • trudnością z zasypianiem,

  • trudnością z utrzymaniem ciągłości snu (wybudzanie nocne),

  • przedwczesne budzenie rano.

     

Wśród uciążliwych objawów można wyróżnić również stan, kiedy zaraz po przebudzeniu pacjent nie czuje się wyspany i mimo długiej ilości nieprzerwanego snu w dalszym ciągu nie czuje się w wypoczęty, zrelaksowany i pełen energii.

 

 

„Jeśli chodzi o zasypianie nie mam z tym problemu – łatwo mogę wieczorem zasnąć, jednak budzę się około 5 rano i nie mogę już zasnąć. Przez to przez cały dzień jestem zmęczona i niewyspana. Trwa to już bardzo długo, jakieś kilkanaście miesięcy. To wczesne budzenie się to jakiś koszmar.”

Laura - forum dotyczące bezsenności, 



Leczenie zaburzeń snu

 

zaburzenia snu leczenieLeczenie niefarmakologiczne zaburzeń snu opiera się najczęściej na podjęciu psychoterapii pod okiem specjalisty w tym obszarze.  Najskuteczniejsza okazuje się  być psychoterapia poznawczo-behawioralna, która skupia się na czynnikach poznawczych wywołujących dysfunkcje snu i naruszających wrażliwy system regulacji, który prowadzi do ich powstawania. Celem leczenia behawioralnego jest zarówno skrócenie czasu przebywania chorego w łóżku, jak i zmniejszenie jego lęku przed zaburzeniem snu.

 

Bardzo ważnym czynnikiem jest też wprowadzenie higieny snu oraz regularności pór kładzenia się spać i wstawania, które pomagają w zachowaniu zdrowego rytmu snu.



Wśród najczęściej wymienianych technik terapeutycznych pomagających w utrzymaniu zdrowego snu stosuje się:
 

  • techniki kontroli bodźców,
  • techniki relaksacji,
  • techniki oddechu,
  • techniki uruchamiania wyobraźni,
  • techniki zatrzymywania myśli,
  • technika myślenia paradoksalnego. 


 

W zależności od konkretnego zaburzenia snu wymagane jest stosowanie innego procesu terapeutycznego, który swoimi metodami będzie odpowiednio redukował pojawiające się problemy. Psychoterapia daje szerokie możliwości pracy terapeutycznej i odpowiednie wsparcie ze strony specjalisty jest w stanie poprawić komfort i jakość snu, a także pomóc w wyeliminowaniu wszelkiego rodzaju zaburzeń snu.

 
 

 

Zaburzenia snu w statystykach 

 

problemy ze snem statystykaProblemy ze snem obecnie są tak powszechne, że mogą wskazywać na globalną epidemię, która zagraża zdrowiu i jakości życia blisko 45 proc. ludzi na świecie. Szacuje się, że zaburzenia snu są na trzecim miejscu najczęściej występujących dysfunkcji układu nerwowego. Podobne wartości uzyskano w polskich badaniach. Na trudności z zasypianiem skarży się 24% badanych osób, w utrzymaniu snu — 29%, przedwczesne budzenie rano zgłaszało 24%, a sen niepokrzepiający deklarowało 27% respondentów. 


 

ZAREZEWUJ WIZYTĘ

 

Literatura
 

Wojtas A., Ciszewski S.,  Epidemiologia bezsenności, Psychiatria: tom 8, nr 3, 2011

Gajda E., Wanot B., Biskupek-Wanot A., Zaburzenia snu.  Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie, 2020. 


Terapia zaburzeń snu

Zaburzenia snu - podsumowanie

Jakie objawy odpowiadają za zaburzenia snu ?

Objawy zaburzeń snu przedstawiać będą się przede wszystkim w nieprawidłowościach związanych ze snem. Zaburzenia snu objawiać się będą w postaci kłopotów z zaśnięciem, z długością snu nocnego, z jakością snu, uczuciem wypoczęcia, z kłopotami budzenia się, ale również jako problemy z sennością w trakcie dnia.

Wśród objawów zaburzeń snu obserwujemy symptomy wskazujące na długi czas przebywania w łóżku, natomiast skutkujące późnym zaśnięciem. Do tego pojawiają się częste wybudzanie nocne, w tym spowodowane koszmarami sennymi, czy paraliż senny.  Objawy zaburzeń snu objawiać mogą się również po przebudzeniu jako problemy w obudzeniu się, odczuciu wypoczęcia i regeneracji organizmu. Dodatkowo o kłopotach ze snem świadczyć może rozdrażnienie czy problemy z koncentracją.

Jak zasnąć w stresie?

Aby ulepszyć jakość snu, gdy doskwiera nam stres kluczowe będzie jego zniwelowanie. Zmniejszenie poziomu stresu nagromadzonego w ciągu dniu, można obniżyć stosując odpowiednie metody. Najbardziej popularną i najprostszą z metod niwelowania stresu będzie aktywność fizyczna w postaci biegania, jazdy na rowerze, siłowni, pływania czy inna, która pozwala pozbyć się nagromadzonego napięcia fizycznego.

Bardzo pomocne będzie również odpowiednie przygotowanie miejsca do snu, które będzie wolne od hałasu, naświetlenia czy innych bodźców. Powinno unikać się zasypiania podczas włączonego telewizora czy muzyki, bowiem światło czy dźwięk pobudza mózg do pracy.

Jakie są skutki zaburzeń snu?

Skutki zaburzeń snu widoczne mogą być w trakcie dnia i objawiać się będą w postaci bólów głowy, nadmiernej senności, a czasem nawet przysypiania w dzień, rozdrażnienia, przewlekłego zmęczenia czy znacznego pogorszenia koncentracji. Te pojedyncze objawy będą się przekładać na funkcjonowanie społeczne i zawodowe.

Kłopoty ze snem skutkują nie tylko trudnościami w pracy, ale również przekładają się na relacje z bliskimi. Co więcej zaburzony sen wpływać będzie negatywnie na regenerację naszego organizmu, przez co może osłabiać to nasze samopoczucie, jak i również równowagę psychiczną.

Jak leczyć zaburzenia snu?

Zaburzenia snu powiązane są z zaburzeniem wydzielania wielu ważnych neuroprzekaźników, w tym hormonów stresu, które odpowiadają za regulowanie rytmu snu i czuwania. Bardzo często wymagane się łączenie psychoterapii z farmakoterapią. Lekarz psychiatra będzie w stanie zapisać właściwe dla danego przypadku leki.

Efektywną metodą w leczeniu zaburzeń snu będzie psychoterapia,  w wielu przypadkach problemy ze snem są objawem innych zaburzeń psychicznych takich jak depresja czy stany lękowe. Dodatkowo w radzeniu sobie z zaburzeniami snu warto zadbać o higienę snu, wyciszenie przed snem, wietrzenie pomieszczenia czy rezygnacja przed snem z urządzeń elektronicznych emitujących światło niebieskie.

Zaburzenia snu Znajdź psychoterapeutę, specjalizującego się w leczeniu zaburzeń snu.  Zadzwoń lub napisz
Masz pytania? Napisz.
MyWay - Specjalistyczna Klinika Psychoterapii Online
Kod captcha
* pola wymagane