Homoseksualność - wsparcie dla rodziców i nastolatków LGBT

Homoseksualizm - charakterystyka i historia badań nad homoseksualnością

Czym jest homoseksualność? Homoseksualność to odczuwanie pociągu romantycznego oraz seksualnego do osoby tej samej płci. Może być to również zachowanie seksualne wobec osoby jednakowej płci. Jest to jedna z trzech głównych orientacji seksualnych. Pochodzenie homoseksualizmu nie jest do końca znane. 

Orientacja seksualna a pociąg seksualny. Czy homoseksualność zawsze musi łączyć się z pociągiem seksualnym? Homoseksualiści są osobami doświadczającymi pociągu seksualnego. Są osoby, które odczuwają romantyczny pociąg do osoby tej samej płci, ale pożądanie seksualne nie jest dla nich tak bardzo istotne. Jednakże, aby rozpoznać homoseksualizm, istotne jest występowanie nawet mało nasilonego pociągu seksualnego. W innym przypadku będziemy mówić o homoromantyczności, czyli pociągu romantycznym do osoby jednakiej płci. 

 

Czy osoba homoseksualna może przejawiać zachowania biseksualne? Najczęściej dzieje się tak na początku odkrywania swojej seksualności przez osoby nieheteronormatywne. Czasami ludzie dopiero po wielu latach odkrywają swoją prawdziwą orientację seksualną. Osoby homoseksualne mogą budować związki z osobą przeciwnej płci i dopiero po czasie dostrzec, że związek ten nie przynosi pełni satysfakcji. Orientacja seksualna a pociąg seksualny są zależne od siebie. Gdy przejawiane przez homoseksualistę zachowanie seksualne nie jest dla niego zadowalające, to jest on w stanie odkryć, iż jest innej orientacji niż początkowo zakładał. W takim razie osoba homoseksualna może przejawiać zachowania biseksualne, jednak nie będą mu sprawiać takiej przyjemności, jak kontakty z osobą tej samej płci. 
 

Jaka jest historia badań nad homoseksualnością? 

Kiedyś homoseksualność była postrzegana bardzo negatywnie i była utożsamiana z przestępstwem. Skłonności homoseksualne były łączone z grzesznością i łamaniem reguł społecznych. 

W 1886 roku nastąpiła zmiana poglądu na homoseksualizm, gdy austro-niemiecki seksuolog i psychiatra określił homoseksualizm jako chorobę. Uważał on, że zachowania homoseksualne są chorobą, ponieważ nie są związane z reprodukcją. Stanowiło to rewolucję w dotychczasowym postrzeganiu homoseksualności.

Podobne stanowisko prezentował Henry Havelock Ellis, który przedstawił homoseksualizm jako anomalię biologiczną, a nie wynik świadomego wyboru. Był jednym z pierwszych badaczy, który zaznaczył istotność czynników biologicznych w powstawaniu homoseksualności.

Zygmunt Freud uważał, iż ludzie stają się heteroseksualni po przejściu różnych etapów rozwoju psychoseksualnego. Freud odrzucił pogląd, że homoseksualizm i heteroseksualizm są wrodzone. Zamiast tego postrzegał wszelkie formy seksualności jako efekt bycia częścią środowiska rodzinnego.

 

Homoseksualizm - naturalny pociąg? Współczesne wnioski:
 

Obecnie homoseksualność nie jest zaliczana do zaburzenia orientacji seksualnej. W 1973 Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne wykreśliło homoseksualność z listy zaburzeń psychicznych.

Dlaczego pierwsi seksuolodzy odegrali niezwykle ważną rolę w historycznym rozwoju psychologii LGBT?
 

• uznali seksualność i tożsamość płciową za uzasadnione obiekty badań naukowych, doprowadzili do rozwoju badań w tym zakresie,
• kwestionowali panującą ortodoksję dotyczącą różnorodności seksualnej i płciowej,
• ustalili, że seksualność i tożsamość płciowa mają kluczowe znaczenie dla ludzkiego życia,
• pozwolili na bliższe poznanie różnych form ekspresji seksualnej i płciowej.

Jakie występują nadal mity na temat homoseksualizmu? Częste jest przypisywanie cech osobom homoseksualnym, które mijają się z prawdą. Oto kilka z nich:
 

1. Homoseksualizm jest chorobą/zaburzeniem - w 1973 roku homoseksualizm został wykreślony z listy zaburzeń psychicznych (zostało to poparte badaniami). 
2. Homoseksualiści są pedofilami - najczęściej sprawcami molestowania dzieci są heteroseksualni mężczyźni.
3. Homoseksualność to kwestia wyboru - wskazuje się, że homoseksualność może mieć podłoże biologiczne i nie da się jej zmienić.
4. Akty homoseksualne nie występują wśród zwierząt - homoseksualizm jest obserwowany w całym królestwie zwierząt, np. u szympansów czy żyraf.

Skąd bierze się homoseksualizm ?

Jakie są przyczyny kształtowania się orientacji homoseksualnej? Istnieją dwie główne teorie na temat przyczyn pociągu homoseksualnego.  Pierwsza z nich zakłada, że orientacja homoseksualna jest uwarunkowana czynnikami genetycznymi i/lub biologicznymi. Istnieje wiele różnych badań, jednak żadne z nich w pełni nie potwierdziło przyczyny homoseksualizmu. 
 

Przytoczone badania nie sprawdzały się jednak w przypadku wszystkich osób homoseksualnych, więc trudno jest określić spójną, biologiczną przyczynę homoseksualności. 

Pochodzenie homoseksualizmu wyjaśnia się także wpływami psychologicznymi i środowiskowymi oraz wczesnymi doświadczeniami życiowymi. Psychiatrzy Byne i Parsons stwierdzili, iż skłonności osób homoseksualnych do kształtowania swojej orientacji seksualnej, mogą być wynikiem doświadczeń z wczesnego okresu rozwoju (być może z pierwszych 4 lat życia).

Na przyczynę homoseksualizmu wskazuje się także bardzo negatywne relacje z rodzicem tej samej płci, w połączeniu ze zbyt intymnym przywiązaniem do rodzica płci przeciwnej. Badania zdają się potwierdzać tą zależność. W 1964 roku brytyjski psychiatra stwierdził, że około 70 procent homoseksualistów albo było nadmiernie przywiązanych do matki, albo nie potrafiło dobrze dogadać się z ojcem.

Istnieje także teoria pociągu erotycznego/romantycznego Bema, która zakłada, że zmienne biologiczne (takie jak geny, hormony prenatalne i neuroanatomia mózgu) nie definiują wystąpienia orientacji seksualnej, a temperament jednostki. Temperament może mieć wpływ na preferencje osoby dotyczące typowych i nietypowych dla danej płci zachowań. Preferencje te sprawiają, że dziecko czuje się inne od rówieśników tej samej lub przeciwnej płci. Postrzega inne osoby jako odróżniające się i mało znane. Taka sytuacja powoduje wzmożone pobudzenie autonomiczne, które sprawia, że osoby tej samej i/lub odmiennej płci stają się dla danej osoby atrakcyjne psychicznie oraz fizycznie. 

 

Homoseksualność - gdzie szukać wsparcia?

Na zdrowie osób homoseksualnych może oddziaływać wiele czynników. Osoby homoseksualne najbardziej narażone są na problemy związane z funkcjonowaniem sfery psychicznej. Według badań osoby należące do mniejszości seksualnych (w tym homoseksualiści) były bardziej wystawione na działanie szkodliwych czynników wpływających na zdrowie psychiczne. Dyskryminacja osób LGBT może prowadzić do negatywnych konsekwencji, takich jak poważne myśli samobójcze lub podejmowanie prób samobójczych przez społeczność osób homoseksualnych. 

Temat zdrowia osób homoseksualnych: w jaki sposób pomóc osobom homoseksualnym w przeżywanych przez nie trudnościach? Orientacja homoseksualna może wiązać się z wieloma nieprzyjemnościami i przykrościami. Aby sobie z nimi poradzić każda osoba potrzebuje wsparcia ze strony najbliższych jej osób. Jeżeli wsparcia społecznego zabraknie lub będzie niewystarczające w swojej jakości lub ilości, może dojść do pogorszenia się stanu zdrowia psychicznego u osoby homoseksualnej. Bardzo ważne jest więc otrzymywanie wsparcia ze strony rodziny i przyjaciół. 

 

Pomocne dla osoby homoseksualnej może okazać się również dołączenie do grupy wsparcia, w której może uzyskać akceptację, zrozumienie oraz poczucie bycia wysłuchanym i zauważonym. Udział osób homoseksualnych w grupach wsparcia może także otworzyć je na nowe relacje, w których mogą poczuć się dobrze.

Uzyskanie wsparcia lub zrozumienia ze strony otoczenia nie zawsze jest łatwe. Aż do dziś w wielu środowiskach występuje przypisywanie cech osobom homoseksualnym, które nie są prawdziwe i mają na celu dyskryminację tej społeczności. 

Kampanie przeciwko homofobii dążą do zmniejszenia dyskryminacji wobec osób homoseksualnych poprzez przedstawienie orientacji homoseksualnej jako coś naturalnego. Dzięki takim kampaniom osoby homoseksualne mogą czuć większe wsparcie ze strony środowiska, w którym funkcjonują. 

Jak wspierać nastolatki LGBT - praktyczne wskazówki dla rodziców

Po odkryciu orientacji seksualnej swojego dziecka wielu rodziców nie wie jak postąpić. Rodzice mogą nie do końca zrozumieć, skąd biorą się skłonności osób homoseksualnych do zainteresowania osobą tej samej płci. Nie wiedzą czasem także, z jakimi problemami może zmagać się ich dziecko z powodu swojej orientacji seksualnej. Ważne jest więc szerzenie wiedzy na temat funkcjonowania osób homoseksualnych i przeżywanych przez nich trudności.

W jaki sposób można wspierać zdrowie psychiczne osób homoseksualnych? Wskazówki te mogą okazać się pomocne dla wielu rodziców. To, co ma największe znaczenie dla osób LGBT to wspierające i przyjazne środowisko. Wsparcie ze strony rodziców oraz przyjaciół ma ogromne znaczenie w zachowaniu prawidłowego zdrowia psychicznego. Społeczność osób homoseksualnych, która nie otrzymywała wsparcia społecznego, wykazywała wyższe ryzyko do zachorowania na poważną chorobę psychiczną. Dyskryminacja osób LGBT może doprowadzić do wielu zaburzeń sfery psychicznej, z którymi osoba może nie dać rady sobie poradzić. 
 

Jak okazać wsparcie swojemu homoseksualnemu dziecku?:
 

• poznaj problemy, z jakimi mogą zmagać się osoby homoseksualne,
• słuchaj o doświadczeniach swojego dziecka,
• okazuj troskę i współczucie,
• nie oceniaj doświadczeń swojego dziecka,
• szanuj oraz zaakceptuj tożsamość swojego dziecka (nie nakłaniaj go do zmiany swojej tożsamości),
• pomóż edukować osoby z najbliższego środowiska,
• zaproponuj dziecku uczestnictwo w grupach wsparcia.
  
   

Pomoc psychologiczna dla osób homoseksualnych i ich rodzin

Czy homoseksualizm trzeba leczyć? Czy homoseksualizm to choroba? Homoseksualizm to jeden z rodzajów orientacji seksualnych, jednak kiedyś był postrzegany jako choroba. Osoby homoseksualne próbowano wtedy leczyć terapią, która miała na celu zmianę, stłumienie bądź przekierowanie ich orientacji seksualnej. Była to terapia konwersyjna, która w obecnych czasach nie jest stosowana. Powodem jest brak skuteczności i potencjalna duża szkodliwość tej formy terapii. Nie istnieją także wiarygodne dowody na to, że orientacja seksualna może zostać zmieniona. Homoseksualizm nie jest chorobą, więc nie ma potrzeby jego leczenia.

 

Dlaczego pomoc psychologiczna dla osób homoseksualnych jest istotna? Jak uzyskać wsparcie? Osoby homoseksualne mogą potrzebować pomocy psychologicznej, ponieważ mogą przeżywać wiele trudności związanych z ich orientacją seksualną. Homoseksualiści mają możliwość zasięgnięcia darmowej porady psychologicznej poprzez telefon zaufania lub kontakt z grupami wsparcia. W przypadku większych problemów sfery psychicznej warto rozpocząć terapię indywidualną, która pomoże w lepszym zrozumieniu siebie, swoich zachowań czy polepszeniu kontaktów interpersonalnych.

Gdzie można otrzymać wsparcie psychologiczne dla par homoseksualnych? Zdrowie osób homoseksualnych może być związane z funkcjonowaniem ich związku romantycznego. Zdrowe funkcjonowanie w diadzie może wpłynąć na większe zadowolenie z życia. Parom homoseksualnym, które przeżywają kryzys w związku, poleca się rozpoczęcie terapii dla par. Terapeuta par może pomóc w poprawie komunikacji między partnerami/partnerkami oraz jest w stanie dotrzeć do prawdziwego źródła problemu w związku.

 

Zdrowie psychiczne osób homoseksualnych jest zależne od wsparcia, które otrzymują w najbliższym środowisku, dlatego ważne jest, aby takie osoby mogły uzyskać wsparcie ze strony rodziny. W przypadku trudności rodzinnych (wynikających m.in. z orientacji seksualnej dziecka) warto skorzystać z terapii systemowej rodzin. Terapia ta polega na poprawie funkcjonowania rodziny i umacnianiu relacji wewnątrzrodzinnych. Czasem oprócz terapii indywidualnej, osobie ze środowiska LGBT zaleca się także tę formę terapii.

 

Homoseksualizm w statystykach

Jak przedstawia się homoseksualizm w statystykach? Według Alfreda Kinseya zachowania homoseksualne są zjawiskiem częstym. W swoim badaniu odkrył, że 50 procent mężczyzn i 28 procent kobiet objętych jego badaniami, miało doświadczenia seksualne z osobami tej samej płci. Badania Kinseya stały się przełomowym odkryciem, które zapoczątkowały dalszą analizę sfery seksualnej człowieka. 

 

Postawy wobec osób homoseksualnych na świecie różnią się w zależności od danego obszaru geograficznego. Postawy wobec osób homoseksualnych w Polsce ulegają przeobrażeniu - coraz więcej osób przejawia postawę akceptującą wobec osób ze środowiska LGBT. Zauważa się, że im młodsze jest pokolenie, tym homoseksualizm spotyka się z większą akceptacją i zrozumieniem. Dzięki wielu akcjom społecznym wśród Polaków można dostrzec większą tolerancję wobec osób homoseksualnych.

ZAREZERWUJ WIZYTĘ

Bibliografia

Ipsos. (2021). LGBT+ PRIDE 2021 GLOBAL SURVEY. A 27-country Ipsos survey.

Newcomb, M. E., LaSala, M. C., Bouris, A., Mustanski, B., Prado, G., Schrager, S. M., Huebner, D. M. (2019). The influence of families on LGBTQ youth health: A call to action for innovation in research and intervention development. LGBT Health, 6(4), 139–145.

American Psychiatric Association. (2023). Five Ways to Support LGBTQ+ Mental Health.

Clarke, V., Ellis, S.J., Peel, E., Riggs, D.W. (2019). Lesbian, Gay, Bisexual, Trans, Intersex, and Queer Psychology: An Introduction. Cambridge University Press.